Techniki dramowe w pracy z młodszymi przedszkolakami

Autor: Ewa Chylińska

Stosowane w procesie edukacyjnym technik dramy gwarantuje realizację zaleconych przez podstawę programową zadań oraz daje dzieciom szansę zaspokajania ich potrzeb rozwojowych. Gest, ruch, pantomima, gra na instrumentach, dźwięk, słowo, śpiew, taniec czy rysunek - to tylko niektóre środki wyrazu, którymi dzieci wyrażają swoje przeżycia, wiedzę i doświadczenie w warunkach dramy.

SCENARIUSZ 1

Temat: Słuchanie wiersza Iwony Salach pt. "Leśni przyjaciele".

Cele operacyjne:
Dziecko:
 skupia uwagę na treści wiersza,
 poznaje wiadomości dotyczące zwierząt leśnych,
 rozpoznaje i nazywa wiewiórkę i jeża,
 rozwija aktywność twórczą – ekspresja słowna, muzyczno – ruchowa.

Przebieg zajęcia:

1. Gra "Słonko"
Siad skulny – słońce zaszło. Na sygnał dźwiękowy powolny wyprost aż do wspięcia na palce, poruszanie dłońmi – promykami. Przejście kilku kroków – słonko porusza się po niebie. Na kolejny sygnał dźwiękowy dzieci wykonują siad skulny – słonko zaszło.
2. Wysłuchanie treści wiersza "W lesie"
Dzieci i nauczycielka siedzą w kręgu na dywanie. Nauczycielka recytuje wiersz. Dzieci wybierają spośród rozłożonych obrazków ze zwierzętami te, o których jest mowa w wierszu (wiewiórka, jeż), a następnie swobodnie wypowiadają się na temat ich wyglądu, sposobu poruszania się, odżywiania.
3. Improwizacja muzyczno – ruchowa
Dziewczynki przyjmują na siebie rolę wiewiórek, chłopcy jeży. Dzieci swobodnie poruszają się po sali: wiewiórki – podskakują w przysiadzie, jeże – czworakują. Następnie nauczycielka włącza muzykę z magnetofonu. Dziewczynka tańczy z chłopcem.
Dziewczynki – wiewiórki swobodnie, zgodnie z własną inwencją tańczą z chłopcami – jeżami. Muzyka inspiruje dzieci do pląsów, podskoków, skłonów bocznych itp.
4. Rozmowa podsumowująca
Dzieci gromadzą się wokół nauczycielki, która pytaniami kierowanymi do nich zmierza do uzyskania informacji na temat stosunku dzieci do zwierząt. Rozmowa ma na celu sformułowanie wniosku dotyczącego ochrony przyrody:
Wszystkie zwierzęta trzeba lubić i nie wolno robić im krzywdy.
5. Recytacja motta grupy
Dzieci rytmicznie recytują motto grupy z jednoczesnym klaskaniem:
"Żyj z przyrodą w zgodzie,
odsuń od niej zło.
I pamiętaj co dzień,
żeby chronić ją!"

SCENARIUSZ 2

Temat: Opowiadanie nauczycielki pt. "Na lodowisku".

Cele operacyjne:
Dziecko:
 odzwierciedla słowa nauczycielki improwizowanymi elementami ruchu,
 utrwala wiadomości na temat zabaw zimowych,
 wie, czego nie wolno robić podczas zabaw na lodzie i śniegu,
 tworzy radosną atmosferę w trakcie wspólnej zabawy.

Przebieg zajęcia:

1. Zagadki pantomimiczne
Nauczycielka przedstawia kilka zagadek, które dzieci rozwiązują podając nazwę zabawy na śniegu lub lodzie. Po rozwiązaniu wszystkich zagadek dzieci samodzielnie improwizują jazdę na nartach, łyżwach, sankach, lepienie bałwana.
2. Opowiadanie nauczycielki
Nauczycielka opowiada historię dzieci, które wybrały się na lodowisko, ale tam jedno z nich przewróciło się i stłukło sobie nogę. Dzieci samorzutnie wypowiadają się na temat wysłuchanej historii, wskazują na zachowanie bezpieczeństwa podczas zabaw zimowych.
3. Scenka improwizowana
Nauczycielka zachęca dzieci do przedstawienia sytuacji, która wydarzyła się na lodowisku oraz to, w jaki sposób można pomóc dziecku, które się przewróciło.
Dzieci odgrywają scenkę, w której zawarta jest sytuacja z opowiadania. W dwójkach lub trójkach improwizują następnie różne sposoby udzielania pomocy poszkodowanemu dziecku.
4. Rozmowa podsumowująca
Nauczycielka z dziećmi siedząc w kręgu na dywanie prowadzi rozmowę na temat okazywania sobie sympatii, udzielania pomocy w potrzebie oraz zgodnego współdziałania podczas zabaw z innymi dziećmi.
5. Zabawa inscenizowana
Dzieci wspólnie śpiewają piosenkę "Tak się zachmurzyło" i tworzą inscenizację ruchową do jej tekstu. Zabawa ma wywołać nastrój radości podczas zespołowego działania.

SCENARIUSZ 3

Temat: Układanie życzeń dla mamy z okazji jej święta.

Cele operacyjne:
Dziecko:
 kształtuje umiejętność wypowiadania się na określony temat,
 wyrabia pozytywne uczucia w stosunku do najbliższych osób,
 umacniania więzi rodzinne,
 doskonali poczucie rytmu i plastykę ciała.

Przebieg zajęcia:

1. Ćwiczenie dramowe "Mama i ja"
Dzieci bawią się w parach. Jedno dziecko występuje w roli mamy, a drugie jest (w zależności od płci) córką lub synkiem. Dzieci improwizują zachowania w relacjach mama – dziecko zgodnie z ich pomysłami, przedstawiają różne zachowania: np.: mama czesze córkę..., mama kąpie dziecko..., mama czyta synkowi książkę...
2. Zabawa ruchowa "Witam cię"
Dzieci biegają swobodnie po sali w rytm muzyki. Gdy nauczycielka wyłącza magnetofon, dzieci (mama z synkiem lub córką) witają się, przytulają, głaszczą, dają buziaki, pozdrawiają się miłym słowem.
3. Rozmowa na temat Dnia Matki
Dzieci z nauczycielką siedzą w kręgu na dywanie i prowadzą rozmowę dotyczącą zbliżającego się święta, konieczności złożenia mamie życzeń, zrobienia dla niej laurki. Dzieci próbują zredagować życzenia dla mamy w formie ułożenia zakończenia zdania: Mamusiu, życzę Ci...
4. Improwizacja muzyczna
Dzieci śpiewają piosenkę "Dla mamy" i tworzą akompaniament na instrumentach perkusyjnych, zgodnie z własnym wyczuciem rytmu.
5. Trening mimiczny "Gumowa twarz"
Dzieci skupiają się wokół nauczycielki, która proponuje im zabawę w okazywanie uczuć. Dzieci przedstawiają mimicznie: radość ze spotkania z mamą, smutek, płacz z rozstania z nią, zdziwienie na jej widok, itp.
6. Improwizacja ruchowa do piosenki "Moja mama"
Dzieci swobodnie poruszają się i pląsają w rytm piosenki.