Rola ćwiczeń grafomotorycznych

ROLA ĆWICZEŃ GRAFOMOTORYCZNYCH
Rozwój dziecka w wieku przedszkolnym nie przebiega w sposób równomierny i stateczny. Wyraźne nasilenie procesów rozwojowych obserwuje się między czwartym a piątym rokiem życia. W tym okresie następuje doskonalenie zdolności koordynacji i pojętności w przyswajaniu nowych umiejętności ruchowych.
Grafomotoryka to szereg ćwiczeń przygotowujących dzieci do nauki pisania (GRAFIKA – zapis, MOTORYKA – zdolność wykonania różnych czynności ruchowych).
Pisanie jest czynnością wtórną do nauki czytania, tak więc wszystkie początkowe oddziaływania związane z nauką czytania w rzeczywistości związane są z nauką pisania.

Celem działalności współczesnego przedszkola zdaniem pani S. Guz jest stworzenie dziecku możliwie najkorzystniejszych warunków wszechstronnego rozwoju. Przedszkole obok funkcji opiekuńczych spełnia funkcje stymulujące, kompensuje niekorzystne wpływy środowiskowe, wdraża do różnych form uczenia się, tak by podjęcie nauki szkolnej stało się dla dziecka naturalnym następstwem jego wzrastających możliwości.

Ćwiczenia grafomotoryczne kształcą koordynację wzrokowo – ruchową, rozwijają motorykę rąk, kształcą prawidłowy uchwyt narzędzia graficznego, regulują napięcie mięśniowe, utrwalają nawyki ruchowe związane z kierunkiem pisania jak również kształcą orientację w przestrzeni. Rozwijają więc wszystkie te czynności i umiejętności, które są niezbędne w przygotowaniu dzieci do nauki pisania. Niewłaściwa technika wykonania czynności grafomotorycznych jest przyczyną niskiego poziomu graficznego pisma (tzw. dysgrafia) i rysunku. Dziecko nie nadąża za grupą, szybko męczy się i zniechęca. Z czasem rodzi się w dziecku niechęć do wszelkich zajęć grafomotorycznych. To zaś jest wyrazem wtórnych zaburzeń emocjonalno - motywacyjnych, nawarstwianych na zaburzenia pierwotne motoryki i koordynacji wzrokowo-ruchowej. Celem tych ćwiczeń jest więc zapobieganie tym trudnościom i ich pokonywanie. /M. Bogdanowicz, 1997/.

Pani M. Bogdanowicz odwołuje się do ćwiczeń grafomotorycznych opracowanych przez panią H. Tymichovą. Ćwiczenia te uczą regulowania stanu napięcia mięśniowego oraz płynności ruchów. Wychodząc z założenia, że pisanie wymaga sprawnego przechodzenia od jednego do drugiego elementu w łańcuchu kolejnych ruchów jakie składają się na tę złożoną czynność, konieczne jest rozwijanie koordynacji ruchów ręki i oka, a także wykonywanie ruchów w sposób płynny. Pani H. Tymichova w tym celu przygotowała specjalne ćwiczenia, którym towarzyszy klimat wesołej, graficznej zabawy zachęcając dzieci do działania /M. Bogdanowicz 1992, s.190/. Ćwiczenia grafomotoryczne, w których "czynności ruchowe odbywają się pod ścisłą kontrolą wzroku, kształcą w najpełniejszej formie koordynację wzrokowo-ruchową. W ćwiczeniach grafomotorycznych konsekwencją ruchu są znaki graficzne : kropki, linie (pionowe, poziome, ukośne, łamane, krzywe, krzyżujące się) oraz figury geometryczne. Ćwiczenia grafomotoryczne mają różne formy i stopnie trudności". /M. Bogdanowicz 1992, s. 202/.
Na podstawie:
1. www.multimedialneprzedszkole.pl,
2. M. Bogdanowicz "Przygotowanie do nauki pisania. Ćwiczenia grafomotoryczne według Hany Tymichovej", wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 2011 – Wydanie VII.

Opracowanie: Małgorzata Korytkowska-Pufka