W każdej grupie przedszkolnej są dzieci, które potrzebują dodatkowego wsparcia. Czasami jest to zauważalne od razu, gdy dziecko unika zabaw językowych lub matematycznych, czasami zaś objawia się subtelnie,  przez ciche wycofanie się z aktywności grupowej. To właśnie takie dzieci  potrzebują od nauczycieli szczególnego wsparcia. W niniejszym artykule przedstawiamy konkretne narzędzia oraz metody pracy, które mogą pomóc przedszkolakom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w rozwoju językowym, poznawczym oraz komunikacyjnym.

Gdy mówienie sprawia dziecku trudność

Każdy nauczyciel zna dziecko, które nie chce opowiedzieć, co narysowało, które unika śpiewania piosenek, które kiwa głową, ale nigdy nie mówi.  Czasem jest to tylko kwestia nieśmiałości, ale równie często są to sygnały wskazujące na potrzebę wsparcia w zakresie rozwoju mowy: poszerzenia słownictwa lub lepszego rozumienia komunikatów.

Zamiast zmuszać przedszkolaka do mówienia, terapeuci zachęcają, żeby stworzyć mu bezpieczną atmosferę, która naturalnie zachęca do wyrażania się. Przydatne mogą się okazać pomoce dydaktyczne dla przedszkoli dostępne w sklepie Juniora.pl, takie jak: opowiadania obrazkowe, karty z historyjkami, ćwiczenia z emocjami i zabawy logopedyczne. Na przykład, zamiast pytać „Co się stało na obrazku?”, warto zaproponować dzieciom ułożenie historyjki z gotowych ilustracji. Dzięki temu dzieci, które jeszcze rozwijają swoje kompetencje językowe, mogą komunikować się wskazując obrazki lub używając gestów, a nauczyciel modeluje poprawną wypowiedź.

Nauczyciele w pracy z dziećmi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, często sięgają po materiały z serii „Historyjki obrazkowe z emocjami”. Ta niedroga pomoc dydaktyczna, to doskonałe narzędzie, które wspiera rozwój emocjonalny i językowy dzieci. Dzięki ilustrowanym scenkom dzieci uczą się rozpoznawać emocje u siebie i innych, a także nazywać je oraz opowiadać o nich własnymi słowami, rozwijając empatię oraz rozumienie sytuacji społecznych.

Zdjęcie: Historyjki obrazkowe z emocjami, Wydawnictwo Harmonia

Matematyka bez stresu – jak pomóc dzieciom, które się gubią w liczbach?

Zabawy matematyczne w przedszkolu bywają dla niektórych dzieci źródłem stresu. Czasami trudność wynika z braku jasności poleceń lub abstrakcyjnego materiału. W takich przypadkach doskonale sprawdzają się zabawy manipulacyjne i wizualne wsparcie, jak na przykład:

• układanie przedmiotów według wielkości (duży–średni–mały),

• porównywanie ilości za pomocą rysunków lub klocków,

• zadania, gdzie trzeba znaleźć, czego „jest więcej”.

W sklepie Juniora.pl dostępne są gotowe, angażujące karty z zadaniami matematycznymi. Polecenia typu „Zaznacz, gdzie jest więcej jabłek” czy „Pokoloruj największy domek” są jasne, atrakcyjne wizualnie i intuicyjnie zrozumiałe dla dzieci. Świetnym przykładem takich materiałów są karty pracy z serii „Dużo – mało”. Zawarte tam zadania pomagają dzieciom zrozumieć pojęcia ilościowe poprzez porównywanie zbiorów, wskazywanie, czego jest więcej lub mniej, i porządkowanie przedmiotów według wielkości. Prosta forma graficzna i przemyślana konstrukcja ćwiczeń sprawiają, że nawet młodsze przedszkolaki mogą samodzielnie analizować i rozwiązywać zadania, ucząc się matematyki w sposób naturalny i przyjemny.  Przedszkolaki tego typu zadania rozumieją intuicyjnie, co daje im poczucie sukcesu i wzmacnia ich dalszą motywację. 

Zdjęcie: Karty pracy - dużo, mało - Arson

Gdy dziecko „nie słyszy”, co mówisz – o trudnościach z rozumieniem mowy

W pracy z dziećmi, które mają trudności z rozumieniem komunikatów, nauczyciele powinni stosować krótkie i jednoznaczne polecenia, wspierając je ilustracjami. Dzięki temu dziecko może łatwiej skupić się na wykonaniu zadania, nie tracąc energii na rozszyfrowywanie zbyt złożonej treści. Terapeuci zauważają, że w takich przypadkach pomocne okazuje się wykorzystywanie takich pomocy dydaktycznych , jak: ilustracje lub innych formy materiałów wizualnych, które wspierają zrozumienie przekazywanych informacji. Obraz może pełnić funkcję przewodnika, ponieważ ułatwia dziecku odczytanie intencji nauczyciela i zrozumienie tego, co się dzieje w otoczeniu. Ponadto, istotną rolę odgrywa systematyczne powtarzanie i utrwalanie słownictwa w kontekście, a najlepiej w naturalnych sytuacjach dnia codziennego.

Warto również sięgać po gry i ćwiczenia słuchowe, w których dziecko słucha i wskazuje ilustrację pasującą do przeczytanego zdania. Takie pomoce dydaktyczne umożliwiają nauczycielowi jednoczesne diagnozowanie poziomu rozumienia mowy oraz wspieranie językowego rozwoju dziecka. W tym kontekście szczególnym uznaniem pedagogów, z którymi współpracujemy, cieszy się zestaw „Analogie atematyczne i tematyczne”. Zawarte tam zadania nie tylko rozwijają logiczne myślenie i rozumienie zależności, ale również wzbogacają słownictwo oraz uczą dostrzegania relacji między pojęciami. Użytkownicy wypowiadają się, że jest to wartościowe narzędzie, które z powodzeniem można wykorzystywać podczas zajęć w przedszkolu.

Zdjęcie: Zestaw analogii - tematyczne, atematyczne - Arson

Jak budować pewność siebie dziecka?

Każdy człowiek, a tym bardziej dziecko, które doświadcza ciągłego poczucia porażki, szybko się wycofuje. Zaczyna „nie chcieć”, „nie lubić”, „nie próbować”. To naturalna obrona przed kolejnym rozczarowaniem. Aby temu przeciwdziałać, niezwykle istotne jest dostarczanie dziecku okazji do odnoszenia małych sukcesów – drobnych zadań, które jest w stanie wykonać samodzielnie. Właśnie z myślą o tym na platformie juniora.pl stworzono ofertę zawierającą szeroki wybór zróżnicowanych poziomów materiałów. Sprzedawcom zależy na tym, żeby pomóc nauczycielowi dobrać pomoce dydaktyczne do konkretnego dziecka. Jeśli bowiem tworzy się optymalne warunki dostosowane dla każdego dziecka, to jest szansa, że nawet  przedszkolaki, którzy wykazują specjalne potrzeby edukacyjne, z chęcią będą uczestniczyć w zajęciach.

Chwal jak najczęściej

Nie można zapominać, że zasadniczą rolę w budowaniu pewności siebie odgrywają pochwały i pozytywne komunikaty ze strony nauczyciela. Każdy sukces dziecka, nawet najmniejszy, powinien być zauważony i doceniony. Ważne jest, by podkreślać zaangażowanie, wysiłek i postęp dziecka, a nie tylko końcowy efekt zadania. Nauczyciel, który systematycznie stosuje pochwały, buduje w dziecku poczucie własnej wartości i zachęca je do podejmowania kolejnych wyzwań. Pozytywne komentarze typu „świetnie sobie poradziłeś!”, „widzę, że bardzo się starasz” lub „zrobiłeś ogromny postęp!” znacząco wpływają na samoocenę dziecka i jego dalszą motywację do nauki.

Praca w przedszkolu to codzienne szukanie sposobów, by dotrzeć do każdego dziecka. Nie wystarczy „mieć pod ręką materiały”, ale trzeba wiedzieć, jak je wykorzystać. Dlatego warto korzystać z narzędzi, które są tworzone z myślą o realnych problemach, a nie tylko wypełniają czas zajęć. Oferta juniora.pl to wsparcie dla nauczyciela, który chce widzieć uśmiech dziecka, bo coś zrozumiało, powiedziało, policzyło… i było z siebie dumne.