Materiały dydaktyczne dla nauczycieli!

Jestem znaczek, mały znaczek,
jednak dużo znaczę.
Błysnę tu, błysnę tam i o bezpieczeństwo dbam.

Gdy mnie dziecko nosi z sobą
jestem też ozdobą.
Błysnę tu, błysnę tam i o bezpieczeństwo dbam.

Na kurteczce, na plecaku, no i na bucikach.
Hej kierowcy uważajcie w swych samochodzikach.
Błysnę tu, błysnę tam i o bezpieczeństwo dbam.

Jolanta Wybieralska

autor scenariusza:
JOLANTA BIENIEK
Przedszkole Samorządowe nr 8 w Kielcach

Scenariusz zajęć dla dzieci 5, 6–letnich
Grupa: 5-, 6-ciolatki

Temat: Utrwalenie wiadomości o źródłach energii, sposobach jej wykorzystania oraz sposobach jej oszczędzania.


Cel główny:
· utrwalenie wiadomości o źródłach energii, sposobach jej wykorzystania oraz sposobach jej oszczędzania.

Cele operacyjne – dziecko:
· wyjaśnia czym jest energia i skąd ją czerpiemy;
· wymienia źródła energii;
· kształtuje postawę proekologiczną i zachowania energooszczędne;
· wie, że prąd jest niebezpieczny dla naszego zdrowia i życia;
· wymienia urządzenia , które wymagają użycia energii.

Metody:
· słowna,
· praktycznego działania.

Formy:
· praca z całą grupą,
· praca indywidualna

Środki dydaktyczne:
zagadka, wiersz Danuty Graj "Król i jego elektryczni słudzy", ilustracje urządzeń elektrycznych, odgłosy wydawane przez te urządzenia, kolorowe portrety Solarka i Energojada, rysunki konturowe żarówek: zwykłych i energooszczędnych do wyklejenia, plastelina, taśma klejąca, nożyczki, Zadania (1 i 2) dla każdego dziecka.

PRZEBIEG ZAJĘCIA

1. Zagadka słowna Co to jest?

W elektrowni powstaje,
Do domów się dostaje.
Jest silny niesłychanie,
Włącza pralkę i oświetla mieszkanie. (prąd)

2. Sprawdzenie wiadomości dzieci na podstawie pytań:
- Co to jest prąd? (niewidoczna energia)
- Gdzie jest wykorzystywany prąd?
- Gdzie powstaje prąd? (w elektrowni)
- Jak dostaje się do naszych domów? (płynie przewodami)
- Jakie utrudnienia pojawią się w naszym domu i życiu, gdy zabraknie prądu?
- Czego nie da się zrobić, gdy nie ma prądu? (m.in. Nie działają urządzenia elektryczne.)

3. Zabawa ruchowa Płynie prąd – awaria.

Dzieci - zabawki poruszają się po dywanie, bo płynie w nich prąd. Na hasło "awaria" dzieci stają bez ruchu, bo prądu nie ma.

4. Recytacja przez nauczyciela wiersza Danuty Graj "Król i jego elektryczni słudzy".

W dzisiejszym świecie
jak król żyć mogę
- odkurzacz czyści
moją podłogę,
zmywarka myje
za mnie talerze,
pralka mi brudne
ubrania pierze,
toster mi grzanki
przypieka smacznie,
a na mój rozkaz
radio grać zacznie.

Lecz, gdy brak prądu
- przyznaję z bólem -
zaraz przestaję
być wielkim królem.

5. Rozmowa na temat urządzeń elektrycznych wykorzystywanych w domu.

6. Słuchanie z kasety dźwięków wydawanych przez różne urządzenia elektryczne (np. odkurzacz, suszarkę, radio, mikser). Dziecko, które jako pierwsze odgadło zagadkę, wiesza na tablicy ilustrację urządzenia elektrycznego.

7. Wykonanie zadania (Zadanie 1) – odszukiwanie urządzeń wykorzystywanych dziś i dawniej.

8. Rozmowa z dziećmi n/t "Skąd na ziemi jest energia".
- Skąd na ziemi jest energia? (ze słońca)
- Tak, prawie cała energia Dostępna na ziemi pochodzi ze słońca. Słońce ogrzewa naszą planetę – ziemię i umożliwia rozwój życia. Rośliny rosną dzięki tej energii, ale również ją gromadzą. Z energii tej korzystają zwierzęta, bo zjadają rośliny. My też uzyskujemy energię zjadając rośliny i mięso (zwierzęta).
- Skąd jeszcze na ziemi jest energia? (z ognia, wody, wiatru)
- Do czego energia jest wykorzystywana przez człowieka?
- Ludzie dawno temu nauczyli się wykorzystywać energię. Najpierw używali ognia jako źródła światła i do ogrzewania oraz gotowania jedzenia.
- Potem wykorzystali wiatr do budowania wiatraków i mielenia zboża, a potem do budowania elektrowni wiatrowych.
- Wodę wykorzystali do budowania młynów i elektrowni wodnych.
- Słońce wykorzystali do budowania elektrowni słonecznych na baterie słoneczne.
WNIOSEK: Mówimy, że są to źródła energii, które się nigdy nie wyczerpują – odnawialne.
- Gdzie na ziemi ukryte są źródła energii?
- Węgiel kamienny
- Ropa naftowa
- Gaz ziemny
- Te źródła są nieodnawialne. Co to znaczy, że energia jest odnawialna lub nieodnawialna?
WNIOSEK : Bądź mądry - oszczędzaj energię.

9. Przybliżenie dzieciom postaci Solarka i Energojada.
Nauczyciel przedstawia dzieciom postać dobrego Solarka oraz podstępnego Energojada (prezentuje kolorowe portrety). Pomaga dzieciom określić, co złego grozi przyrodzie i wszystkim ludziom ze strony zachłannego Energojada i jakie wobec tego stoją zadania przed pozytywną postacią – Solarkiem. (oszczędzanie energii).

10. Rozmowa na temat: "Jak można oszczędzać energię elektryczną w domu?"
- Czy możemy żarówką świecić cały dzień i noc?
- Czy prąd jest za darmo, czy trzeba go oszczędzać?
- Czy prąd może się wyczerpać? Dlaczego?
- Jak możemy go oszczędzać?
PAMIĘTAJ! Gdy wychodzisz z pokoju gaś światło!

11. Strażnicy mocy – pomocnicy Solarka – wyklejanie plasteliną żarówki.
Nauczyciel ogłasza, że przybywają Strażnicy mocy, by pomóc Solarkowi obronić Ziemię przed podstępnym Energojadem. Nauczyciel przyczepia portrety postaci w widocznym miejscu w sali. Następnie rozdaje dzieciom kartki z narysowaną żarówką i prosi o wyklejenie plasteliną szklanej części żarówki. Symbol żarówki oznacza: oszczędzamy energię.
Pracę poprzedza rozmowa nt. dwóch rodzajów żarówek: zwykłych i energooszczędnych.
Dzieci 5-letnie wyklejają żarówkę energooszczędną, 6-letnie - żarówkę zwykłą.

12. Przyklejanie żarówek w miejscach na terenie przedszkola, w których korzysta się z energii.
Nauczyciel prosi, aby każde dziecko stanęło ze swoim znakiem żarówki w tym miejscu, w
którym korzysta się z energii, np. przy kaloryferze, włączniku światła, lampie, kontakcie, magnetofonie itp. Nauczyciel pomaga dzieciom przyczepić za pomocą taśmy klejącej symbole żarówek obok wybranych miejsc.

13. Wykonanie zadania (Zadanie 2) – odszukiwanie żarówki energooszczędnej, prowadzenie strzałki do lampki, kolorowanie rysunku.

autor scenariusza:
JOLANTA BIENIEK
Przedszkole Samorządowe nr 8 w Kielcach

Pewnego czerwcowego popołudnia dwie foki Sisi i Szuszu pływały w morzu. Nagle Sisi zobaczyła coś, co przypominało ogon orki.
- Szuszu – czy widzisz to, co ja?
- Tak – odpowiedziała foka - ale to chyba niemożliwe.
- To na pewno ogon orki – powiedziała twierdząco Sisi. Musimy jak najszybciej dopłynąć do brzegu.
Było trudno, bo wiatr ( szszszszsz ) był silny i wiał ( szszszszsz ) w przeciwną stronę.
- Szuszu prędzej, bo zaraz cię dopadnie – wołała Sisi.
- Uciekaj! - wołały inne foki z brzegu.
Orka ich jednak nie zobaczyła i popłynęła w inną stronę. Wtedy wszystkie foki zeskakiwały ze skał do wody. Szur, szur, szur, jedna po drugiej. Zobaczyły to małe pingwiny. Zazdrościły fokom zabawy i także zaczęły bawić się w berka. Jeden po drugim skakały do wody. Słychać było chlapanie wody, chlap, chlap, chlap, złap mnie złap – wołały radośnie. Po zabawie wróciły na skały i wygrzewały się na słońcu. Sisi i Szuszu pływały dalej, ale były ostrożne. Jak nurkowała Sisi, to Szuszu ciągle rozglądała się, czy nie ma w pobliżu niebezpieczeństwa, a jak Szuszu zanurzała się pod wodą, to na straży była Sisi. Obie były prawdziwymi przyjaciółkami. Wszędzie pływały razem. Na skałach zawsze leżały obok siebie i wygrzewały na słońcu swoją skórę. Następnego dnia obudziły ich głośne krzyki małego pingwinka, który oddalił się zbyt daleko od swojej mamy.
- Szuszu musimy mu pomóc – powiedziała Sisi.
- Tak musimy – odrzekła Szuszu. Tylko szybko, bo inaczej mały wpadnie do wody i nigdy nie odnajdzie swojej mamy.
- Wiesz - powiedziała Szuszu - ja wskoczę do wody, a ty pozostaniesz tu na górze. Jeśli mały osunie się ze skał, to go złapię.
- Dobrze - odpowiedziała Sisi i Szuszu wskoczyła do wody. Kiedy wynurzyła główkę, zobaczyła obok spłakanego malca, który spadł do wody tuż za nią.
- Nie bój się – rzekła Szuszu. - Spróbuj mnie złapać i razem wrócimy do brzegu i poszukamy twojej mamy.
- Nie wiem, czy mi się uda? – odpowiedział pingwinek. - Masz taką śliską skórę.
- Postaraj się – odrzekła Szuszu.
Mały pingwinek bardzo się starał, ale za każdym razem wpadał do wody. Wtedy na pomoc ruszyła Sisi. Wskoczyła do wody i obie pomogły malcowi wydostać się na brzeg.
- Pi, pi, pi – płakał pingwinek. - Pi, pi, pi – chcę do mamy.
- Jak masz na imię? - zapytała Sisi.
- Jestem Dżon, pingwin Dżon. - powiedział malec. - Tak nazywa mnie mama. - Słuchaj Dżonie, twoje imię brzmi poważnie, więc musisz być poważny i przestań płakać. Choć poszukamy twojej mamy. – zaproponowała Sisi.
Szli po skałach między ogromnymi skupiskami fok i pingwinów. Dżon, co chwilę z całej siły wołał swoją mamę, ale szum morza ( szszszszsz ), wiatr ( szszszszsz ) i odgłosy wylegujących na skałach fok zagłuszał jego głos. Dżon przystanął.
– Nic z tego, już nigdy nie zobaczę swojej mamy. – powiedział pingwinek.
- Nie poddawaj się – rzekła Sisi.
- Nie mam siły iść dalej - odparł Dżon.
- Spróbujmy jeszcze kawałek – prosiła Szuszu.
Nagle Dżon, który przed chwilą był bardzo zmęczony wyciągnął króciutke nóżki, tak jakby stanął na palcach, uniósł głowę i zawołał radośnie – Mamusiu. Teraz i Szuszu i Sisi zaczęły płakać, ale ze szczęścia. A mały Dżon już był w objęciach swojej mamy. Obie foki były bardzo szczęsliwe, a Dżon obiecał, że już nigdy nie oddali się od swojej mamy.
Jolanta Wybieralska

Wszyscy Go znają i podziwiają,
Choć nie ma go wśród nas.
Jego muzyka koi dusze,
Zawsze jest na nią czas.

Słychać ją w Polsce i za granicą,
Koncertów całą moc.
Słynne mazurki i polonezy,
Grane przez całą noc.

Ten kompozytor skromny i biedny,
Zostawił dla nas dar.
Piękną muzykę na fortepianie,
Która roznieca żar.

O Fryderyku sławny muzyku,
Kompozytorze nasz.
Wielki Chopinie, Ciebie już nie ma,
A ciągle dla nas grasz.

Jolanta Wybieralska

Zawsze, codziennie od rana,
Tak, jak uczyła mnie mama.
Chcę, aby było wesoło,
Ja wszystkim pomagam w koło.

Babci, co się mną opiekuje.
Mamie, gdy obiad gotuje.
Ja pomagam także tacie,
Nie zapomnę też o bracie.

Gdy zakupów pełna siatka,
A mnie woła już sąsiadka.
Już ubieram but na nogę
I sąsiadce też pomogę.

No bo sami chyba wiecie,
Pomoc ważna jest na świecie.
A uczynki, gdy policzę,
Będę miał szczęśliwe życie.

Jolanta Wybieralska

Dzisiaj jestem wielkim zuchem,
Bo pomagam swojej mamie.
Biegnę szybko do pomocy,
Gdy już tylko zjem śniadanie.

Potem babci też pomogę,
Która o mnie, co dzień dba.
Moja babcia jest kochana,
Ona sto buziaków da.

I w tramwaju, autobusie,
Gdy jest miejsce, to usiądę.
Kiedy widzę starszą panią,
Zaraz miejsca jej ustąpię.

I rozmawiam z kolegami,
Aby zieleń szanowali.
Nie chodzili już na skróty,
I trawników nie deptali.

A o ptakach też pamiętam,
Tych, co brak im pożywienia.
Wstaję rano, sypię ziarno
Choćby była to niedziela

Jolanta Wybieralska

Gdy pomyślę, co dzień z rana,
Wszystko zrobić chcę ja sama.
Chcę nakarmić wszystkie ptaki,
Bo są głodne nieboraki.

Kotom muszę nalać mleka,
Wytrzeć łapy psu, bo szczeka.
Do apteki skoczyć mamie,
Siostrze zrobić dziś śniadanie.

Babci lecieć po zakupy,
A dziadkowi nalać zupy.
Chociaż dzieciak ze mnie mały,
Chcę pomagać dzionek cały.

Jolanta Wybieralska

Bardzo lubię morze nasze,
A najbardziej morskie plaże.
Tłum turystów łapie fale,
I nie liczy czasu wcale.

W Ustce, Karwi i Jastarni
I w Chałupach i na Helu.
Najpiękniejsze nasze plaże,
Nie zapomnij przyjacielu.

W Gdańsku, Gdyni i Sopocie,
W Mielnie, Rowach i Darłowie.
Tu wypoczniesz przyjacielu,
Każdy dzisiaj ci to powie.

W Świnoujściu, w Międzyzdrojach,
W Dębkach, Łebie oraz Mielnie.
Wszyscy są w dobrych nastrojach,
Tutaj latem jest przyjemnie.

Tu pozwiedzasz i wypoczniesz
I nabierzesz nowych sił.
Po wakacjach przyjacielu,
Będziesz o "nich" tylko śnił.

Jolanta Wybieralska

Kto się boi małej pszczoły,
Niech się dowie dzisiaj sam,
Że ten owad, chociaż mały,
Dużo miodu daje nam.

Jest on bardzo pożyteczny,
Więc o niego trzeba dbać.
I od dzisiaj małej pszczółki
Nie powinien nikt się bać.

Jolanta Wybieralska

Dziś jeździłem na rowerze,
Chociaż zbytnio nie umiałem.
Zahaczyłem o płot kołem
I się trochę wywracałem.

Tu obicie, zadrapanie
I poobijana głowa.
A prawdziwy rowerzysta,
Tak by się dziś nie zachował.

Lecz po kilku tych zdarzeniach,
Doszedłem do pewnej wprawy.
Zrozumiałem, że mój rower,
Nie jest przecież do zabawy.

Mogłoby dojść do wypadku.
Gdyby nie kolegi tato.
Złapał rozpędzony rower,
Podziękować muszę za to.

Jutro włożę kask na głowę,
Bo bez kasku nie wypada.
Takie są zasady jazdy,
Na tych właśnie jednośladach.

Jolanta Wybieralska