Materiały dydaktyczne dla nauczycieli!

Temat: Bohater z Bajlandii- rozwijanie inteligencji językowej.
Grupa: dzieci 3,4-letnie
Cel ogólny: Rozwijanie inteligencji językowej u dzieci.
Cele szczegółowe:
Dziecko:
 opowiada o bohaterach znanych bajek,
 dzieli wyrazy na sylaby
 słucha aktywnie kolegów
 opowiada treść obrazka
Metody:
Czynne – zadań stawianych do wykonania
Aktywizująca– samodzielnych doświadczeń
Słowne – rozmowy,
Oglądowe – pokaz
Forma pracy: zbiorowa
Środki dydaktyczne: zagadki, ilustracje z bohaterami znanych bajek: "Kopciuszek", "Czerwony Kapturek", "Calineczka", "Królewna Śnieżka", "Królowa Śniegu", duży arkusz papieru, kredki, mazaki, kosz, szablony wesołych i smutnych krasnali
Przebieg:
1. Powitanie dzieci. "Przedstawiamy się" - dzielenie imion własnych, kolegów na sylaby.
2. Podróż do świata Bajek- opowieść ruchowa. Nauczyciel opowiada przy dźwiękach piosenki "Pociąg" (podkład muzyczny). Dzieci ustawiają się w pociąg.
Wybieramy się dziś do świata bajek, do Bajkogrodu, gdzie odszukamy kilka bajek. Rozglądamy się jacy bohaterowie do nas zawitali. Na tablicach powieszone są ilustracje pochodzące z bajek. Przy każdej z ilustracji-stacji pociąg zatrzymuje się. Dzieci opowiadają jakie ilustracje zauważyli, z jakich bajek pochodzą bohaterowie na nich przedstawieni. Opisują słowami bohaterów bajek.
3. Zgadywanka- jedno dziecko stoi tyłem do innych na plecach ma przyczepioną kartkę z obrazkiem (sytuacją, postacią) znanej dzieciom bajki. Pozostałe dzieci mówią co jest na obrazku, ale nie mówią z jakiej bajki. Dziecko stara się odgadnąć z jaka to bajka.
4. Zabawa ruchowa "Bohaterowie bajek"
Podskocz tyle razy, ile było krasnoludków w bajce o Królewnie Śnieżce.
Wykonaj tyle przysiadów, ile było wilków w baśni "Czerwony Kapturek".
Wykonaj tyle skłonów, ile było świnek w bajce "Trzy świnki".
Wykonaj tyle obrotów, ile było misiów w bajce "Złotowłosa i trzy misie".

5. Bohater z Bajkogrodu- samodzielne tworzenie bohatera. Dzieci opisują jak ma wyglądać wymyślona postać z Bajkogrodu. Opisują tę postać: włosy, oczy, nos, usta, ubranie i rysują ja na dużym arkuszu papieru.
6. Ewaluacja "Krasnoludki z bajki"- Dzieci wybierają smutne i wesołe szablony krasnali. Jeśli podobały się im zajęcia do koszyka wkładają wesołe krasnale, jeśli zajęcia się nie podobały to smutne krasnale.

Temat: Ćwiczenia korekcyjne stóp
Grupa: 4,5,6 latki
Czas trwania: 20 minut
Pomoce: klocki, pojemniki, kapsle, kasztany, korale, woreczki, maskotki, płyta CD, gazety, szarfy, ławeczka.


• "Żuraw" - Dzieci chodzą po sali z wysoko unoszonymi kolanami i maksymalnie zgiętymi stopami (obciągniętymi stopami), naśladują polujące żurawie.

• "Granie na bębenku"-Dzieci siedzą w siadzie ugiętym ze stopami opartymi o podłogę. Na hasło "gramy" podnoszą pięty do góry (zginają stopy) i uderzając lekko palcami, naśladują granie na bębenku.

• "Zbuduj zamek z klocków" -Dzieci siedzą w siadzie ugiętym, zadaniem dziecka jest zbudowanie za pomocą stóp dowolnego zamku z leżących obok rozrzuconych klocków. Można określić czas trwania -podczas trwania piosenki, której akurat się uczymy.

• "Bicie brawa stopami"-Leżenie na plecach, ręce odsunięte w bok, dzieci unoszą ugięte nogi i rozchylają na boki kolana, stopy zwracają podeszwami do siebie i "biją brawa".

• "Odkurzacze"-Dzieci naśladują robienie porządków. Odkurzaczem, czyli palcami stóp zbierają rzeczy leżące obok nich (mogą to być kapsle, kasztany, korale, woreczki, klocki, maskotki) każde do innego pojemnika.

• "Mycie się" -Uczestnicy zabawy "po ciężkiej pracy" – dbając o higienę, przystępują do mycia całego ciała za pomocą stóp (stopy to mydło).

• "Wycieranie się po myciu" -Dzieci po dokładnym umyciu się, przystępują do wycierania, używając stóp jako ręcznika. Następnie zmiana nóg.

• "Chód baletnicy" -Dzieci maszerują po sali z maksymalnie zgiętymi podeszwowo stopami. Palce jako pierwsze dotykają podłogi.

• "Czytanie gazety" -Dzieci siedzą na ławeczce, przed nimi leży rozłożona gazeta. Na znak prowadzącego starają się rozłożyć, a następnie złożyć gazetę palcami stóp.

• "Rozrywanie gazety" -Dzieci siedzą na ławeczce, przed nimi leży gazeta, zadaniem dzieci jest porozrywać gazetę na kawałki palcami stóp.

• "Zbieranie śmieci" -Dzieci chodzą po sali i zbierają palcami stóp wszystkie leżące kawałki gazety i wrzucają je do wcześniej przygotowanego pudełka.
• Chorągiewki"-Dzieci siedzą w siadzie podpartym, palcami stopy chwytają szarfę i kładą się na plecach. Nie poruszając szarfy unoszą wysoko nogę i machają nią jak chorągiewką. Można robić zmiany: prawa, lewa noga. Można ćwiczyć równocześnie obie nogi.

• "Schowaj szarfę"-Dzieci siedzą w siadzie podpartym, przed nimi leży szarfa, palcami stóp chwytają szarfę i podciągają kawałek pod podeszwę, następnie chwytają kolejny kawałek i robią to tak długo, aż zostanie "połknięta". Pięt nie wolno w tym czasie odrywać od podłogi, ani też ich przesuwać!.

• "Pożegnanie części ciała" -Dziecko siedzi prosto (najlepiej przy ścianie). Dziecko obejmuje stopę rękoma tak, aby podeszwa była zwrócona do środka i aby można się było w niej "przeglądać" (kostka wewnętrzna ma być "schowana"). Powoli, nie szarpiąc nogi, dzieci dotykają palcami stopy kolejno brody, nosa, czoła, uszu i barków. Ćwiczymy na przemian, raz jedna nogą, potem drugą.

Propozycje piosenek:

https://www.youtube.com/watch?v=S9wHVvrldgM

https://www.youtube.com/watch?v=C3hg36xItpM

Zabawa ruchowa do piosenki:
https://www.youtube.com/watch?v=i-Xbbec4uqg

O jak przyjemnie i jak wesoło w Pingwinka bawić się się się,
Raz nóżka lewa, raz nóżka prawa,
Do przodu, do tyłu i raz, dwa i trzy.

Wiersz o Pingwinku:

Jest taka zimna kraina,
Gdzie mieszka pewien dziwny ptak...
Który pływa niczym karp!
Nie umie latać, nie umie skakać,
za to lubi smakowite rybki łapać.
Zawsze elegancko jest ubrany,
frak go zdobi czarno-biały.
Na lodowatej krze pływa od rana,
bo to zabawa bardzo wspaniała.
Mieszka tam gdzie mróz i śnieg,
czy już wiesz co to za zwierz?
Tak to pingwin z Antarktydy,
gdy jest zimno jest szczęśliwy!
Lubi bardzo biały śnieg.
Czy wy dzieci też?



Zabawa 1- obrazki z pingwinkami i naśladowanie ich postawy,

Zabawa 2- zrobienie dużego pingwina z brystolu z dziurą na brzuchu, rzuty kostką i karmienie pingwina tyloma rybkami ile wskazuje liczba oczek na kostce

Zabawa 3- nazywanie umiejscowienia, położenia pingwina na obrazku stosując określenia na, przed, obok, pomiędzy, w itp.

Zabawa 4- układanie pingwina z dużych puzzli

Praca plastyczna- pingwin z gotowych elementów do przyklejenia

Pada, pada, pada śnieg, (naśladujemy palcami ruch padającego śniegu)
I wieje, wieje wiatr. (wyciągamy ręce w górę, naśladujemy drzewa poruszające się na wietrze)
Chociaż wkoło zima zła, (zataczamy przed sobą rękami koła)
Idę sobie w świat. (maszerujemy w miejscu)
Krok do przodu, (wykonujemy krok do przodu)
Dwa do tyłu (wykonujemy dwa kroki do tyłu)
Oraz w prawo skok. (skaczemy obunóż w prawą stronę)
I choć mrozik szczypie w uszy, (masujemy rękami uszy)
Nie martwi mnie to. (klaszczemy)

Śnieżynki" – zabawa matematyczna – nauczycielka układa na dywanie płatki kosmetyczne – "płatki śniegu", kostkę do gry z płatkami śniegu z oraz kartoniki z cyframi. Następnie zaprasza kolejne dzieci, by rzucały kostką, układały na dywanie tyle "płatków śniegu" ile wyrzuciły na kostce oraz odpowiedni kartonik z odpowiednią cyfrą.

Wykonanie sztucznego śniegu- zabawy z masą plastyczną wykonaną z 8 opakowań sody oczyszczonej i pianki do golenia.

Malowanie na czarnej foli stretchowej białymi farbkami.

Piosenka- 5 śnieżynek -muz. i sł. M.Tomaszewska

Pięć śnieżynek mały tańczy tu i tam
jedną zdmuchnął wicher
który mocno wiał.


Cztery śnieżynki małe
tańczyły tu i tam
jedną zdmuchnął wicher
który mocno wiał


Cztery śnieżynki małe
tańczyły tu i tam
jedną zdmuchnął wicher
który mocno wiał


Trzy śnieżynki małe
tańczyły tu i tam
jedną zdmuchnął wicher
który mocno wiał

Dwie śnieżynki małe
tańczyły tu i tam
jedną zdmuchnął wicher
który mocno wiał


Jedna śnieżynka mała
tańczy tu i tam
lecz ją zdmuchnął wicher
który mocno wiał.

Spotkała raz wiewiórka małego jeża w lesie
i chciała się dowiedzieć, czy jeżyk lubi jesień?
- Powiedz kochany jeżyku, czy lubisz jesienny czas,
pola i łąki jesienią, nasz piękny, jesienny las?
- Nie, moja wiewióreczko, ja bardzo nie lubię jesieni
i choćbyś mnie chciała przekonać, to nic mego zdania nie zmieni!
Nie lubię tej pory, lecz w zamian kocham innych rzeczy bez liku.
- Tak? Więc powiedz, co lubisz mój malutki, kochany jeżyku?
- Lubię jabłuszka w sadzie pachnące, rumiane,
kocham kolorowe kopce z liści usypane.
Uwielbiam małe grzybki, rosnące tu w lesie
i ciągły szum drzew, który wciąż wiatr niesie.
Teraz widzisz wiewióreczko, że jest przecież,
wiele piękniejszych rzeczy na świecie.
Na te słowa wiewióreczka tylko się roześmiała,
bowiem znaki jesieni bardzo dobrze znała.
Każdy wie, że kasztany, jabłuszka, kolorowe liście i grzybki w lesie,
to dary, które co roku przynosi nam Pani Jesień…

SCENARIUSZ ZAJĘĆ DLA DZIECI W PRZEDSZKOLU
Temat: W zaczarowanym świecie bajek.
Grupa: 4-latki
Umiejętności z Podstawy Programowej:
- 4.3) odróżnia elementy świata fikcji od realnej rzeczywistości; byty rzeczywiste od medialnych, byty realistyczne od fikcyjnych;
- 4.1) wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych: tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, konstrukcji…
Cele ogólne:
- rozbudzanie zainteresowań czytelniczych u dzieci,
- aktywne eksplorowanie otoczenia,
Cele szczegółowe:
- dziecko czerpie radość ze wspólnej zabawy,
- bawi się przy muzyce,
- nazywa bohaterów znanych bajek,
Metody pracy:
- czynne,
- aktywizujące,
- metoda integracji sensorycznej,
- metoda ruchowej ekspresji twórczej R. Labana,
Formy pracy:
- grupowa,
- zespołowa,
- indywidualna,
Pomoce dydaktyczne: płyta CD- utwory muzyczne w wersji instrumentalnej, kwiaty w doniczce, pantofelek, ziarna fasoli, małe doniczki, ziemia, konewka z wodą, obrazki przedstawiające bohaterów bajek, szare chmurki, papierowe słoneczka,

Przebieg zajęć:
1. "Na powitanie"- zabawa przy piosence (melodia popularna, słowa T. Klaman)
- Dzieci wspólnie z nauczycielem śpiewają piosenkę i wykonują określone w piosence ruchy i gesty.
2. "Pociągiem do Krainy Bajek".
Nauczycielka zaprasza dzieci do Krainy Bajek. Dzieci ustawiają się w pociąg i tak wspólnie maszerują po sali, zatrzymują się przy kolejnych stacjach i wykonują określone zadania.
STACJA 1
Na dywanie leży pantofelek. Słychać muzykę "Walczyk". Dzieci tańczą w rytm muzyki, gdy muzyka cichnie próbują zgadnąć, do kogo należy pantofelek. Opowiadają także fragment bajki "Kopciuszek".(Nauczycielka pokazuje ilustrację do bajki)
STACJA 2
Dzieci zatrzymują się koło doniczek z kwitnącymi kwiatkami. Wąchają kwiatki. Słuchają krótkiego utworu, poruszają się swobodnie w rytm muzyki. Nauczycielka pokazuje dzieciom ilustrację. Rozmawia z dziećmi o bajce "Calineczka".
STACJA 3
Dzieci zatrzymują się przy rozsypanych na dywanie ziarnach fasoli. Nauczycielka pokazuje dzieciom ilustrację i rozmawia z nimi o bajce "Jaś i magiczna fasola".
Następnie każde dziecko otrzymuje doniczkę i ma za zadanie posadzić swoją fasolkę.

3. "Gruby Misio"- zabawa przy piosence (melodia popularna, słowa T. Klaman)
Wspólne śpiewanie piosenki. Wykonywanie określonych w piosence ruchów.

4. Podsumowanie i zakończenie zajęć. Ocena zajęć dokonana przez dzieci.
Dzieci tworzą wspólnie w formie plakatu ocenę zajęć. Przyklejają uśmiechnięte słoneczko, w przypadku, gdy zajęcia podobały im się. Jeśli zajęcia wydały im się mało interesujące, przyklejają smutne, szare chmury.

SCENARIUSZ ZAJĘĆ OTWARTYCH

TEMAT TYGODNIA: ŚWIĘTA ZA PASEM
TEMAT DNIA: ŚWIĄTECZNE DRZEWKO
CELE OGÓLNE:
• doskonalenie umiejętności uważnego słuchania;
• doskonalenie umiejętności wypowiadania się na temat wysłuchanego tekstu;
• zapoznanie z tradycjami związanymi ze Świętami Bożego Narodzenia – strojenie choinki,
• poznanie cech charakterystycznych popularnych drzew iglastych
• rozwijanie sprawności manualnej

Dziecko:
• wita się z innymi,
• uczestniczy w zabawach,
• porównuje świerk, sosnę, jodłę i choinkę,
• wypowiada się na temat wysłuchanego utworu,
• porównuje długość pasków papieru,
• wykonuje pracę plastyczną – choinkę z pasków,
• używa zwrotów grzecznościowych w trakcie zajęć.

PODSTAWA PROGRAMOWA: IV.5, IV.8, IV.11, IV.13, IV.15, IV.18

METODY: słowna - rozmowa, zabawowo - zadaniowa, oglądowa

FORMA: zbiorowa, zespołowa, indywidualna

ŚRODKIDYDAKTYCZNE:
• treść opowiadania Renaty Piątkowskiej "Wigilia" - Przewodnik metodyczny "Plac zabaw. Pięciolatek " cz.2, str 93;
• zdjęcia drzew iglastych oraz jednego z nich przystrojonego;
• zdjęcie lub obrazek choinki w dawnych czasach;
• kartki; paski papieru różnej długości; kleje;

PRZEBIEG ZAJĘCIA:

1. .,,Podaj rękę przyjacielu"’- powitanie dzieci rymowanką. Dzieci stoją w kole poruszają się zgodnie z tekstem rymowanki.

Podaj rękę przyjacielu i przywitaj się,
w prawo ukłoń się, w lewo ukłoń się.
Podaj rękę przyjacielu i uśmiechnij się,
dzisiaj mamy dobry dzień.
.
2. "Świecą gwiazdki"– zabawa paluszkowa do wiersza M. Majewskiej. Ilustrowanie ruchem dłoni treści wiersza.

Świecą gwiazdki na niebie (podnosimy wysoko ręce- naśladując "przykręcanie żarówek")
Mrugają do siebie (dłońmi naśladujemy efekt mrugania)
Śnieżek pada, pada, pada (placami naśladujemy opadający śnieg)
Palec przykładam do brody sąsiada (palcem dotykamy brodę sąsiada)

Świecą gwiazdki na niebie
Mrugają do siebie
Śnieżek pada, pada, pada
Piętę przykładam do pięty sąsiada (możemy zmienić wers zamieniając słowo "piętę" na "nosek", "kolana" itp.)

Świecą gwiazdki na niebie (podnosimy wysoko ręce- naśladując "przykręcanie żarówek")
Mrugają do siebie (dłońmi naśladujemy efekt mrugania)
Śnieżek pada, pada, pada (placami naśladujemy opadający śnieg)
A ja w pięknym kole siadam (dzieci tworzą duże koło i siadają trzymając się za ręce)

Zagadka
Nauczyciel czyta dzieciom zagadkę i mówi:
Posłuchajcie i odgadnijcie, o czym będziemy dziś rozmawiać.

Zielona, z lasu wzięta,
wesoło nam z nią w święta.
Igieł ma więcej od krawca,
a nawet więcej od jeża.
Zimą i latem taka sama,
zawsze zielona i świeża.

3. "Choinka a świerk / sosna / jodła" – zabawa dydaktyczna - dostrzeganie różnic i podobieństw. Zajęcia z zakresu edukacji przyrodniczej - badanie przez wzrok i dotyk właściwości drzew iglastych. Omawianie wyglądu różnych gałązek, nazywanie ich, wąchanie, dzielenie się swoimi spostrzeżeniami. Umieszczenie kartoników z nazwami poszczególnych drzew iglastych obok odpowiednich gałązek.

N. pokazuje zdjęcia drzew iglastych oraz jednego z nich przystrojonego. Pyta dzieci, co widzą na zdjęciach, czym różnią się przedstawione na nich drzewa, a w czym są podobne. N. podkreśla, że słowo choinka dotyczy tylko drzewka z ozdobami. zdjęcia drzew iglastych oraz jednego z nich przystrojonego

4. "Wigilia" – zapoznanie z opowiadaniem R. Piątkowskiej, zwrócenie uwagi na opis choinki i jej przyozdobienia.
Rozmowa na temat wysłuchanego tekstu
Po rozmowie na temat opowiadania N. pokazuje zdjęcie lub obrazek choinki w dawnych czasach,
ozdobionej prawdziwymi świeczkami, owocami, orzechami itp.

5. Zabawa ruchowa pt. "Bombki się pomieszały". Dzieci stoją w kręgu. Nauczyciel nakleja każdemu dziecku bombkę w jednym z czterech kolorów (zielony, czerwony, niebieski, żółty) następnie wywołuje wybrany kolor bombek, dziecko, które usłyszy nazwę swojego koloru wykonuje podane przez nauczyciela ćwiczenie. Na hasło – "bombki się pomieszały!"", wszystkie bombki zamieniają się miejscami.

zielone bombki – podskakują do góry;
czerwone bombki – skaczą na jednej nodze;
niebieskie bombki – klaszczą dwa razy w dłonie;
żółte bombki – mówią "dzień dobry" i machają jedną ręką.

6. Ćwiczenie Dennisona – równoważenie lateralne
Patrząc na obrazek choinki dzieci rysują w powietrzu jej kontur obiema rękami równocześnie.

7. "Choinka z pasków" – układanie różnej długości pasków papieru: od najkrótszego do najdłuższego, tak aby powstała choinka. paski papieru różnej długości

8. Praca plastyczna – "Choinka z pasków" Dzieci gromadzą się w kręgu na dywanie. Nauczyciel wyjaśnia dzieciom sposób wykonania pracy. Dzieci siadają do stolików, na których przygotowane są kartki z bloku technicznego i klej. Wykonują pracę. Po wykonaniu pracy dzieci porządkują swoje stanowiska pracy, a następnie prezentują swoje choinki.

9. Ewaluacja zajęć: Rozmowa z dziećmi na temat zajęć, co się dzieciom podobało, a co nie. Jeśli zajęcia się podobały dzieci naklejają sobie na bluzeczki choinki z uśmiechniętą buźką, a jeśli nie to wybierają smutne choineczki.

Scenariusz zabawy andrzejkowej połączonej z imieninami grupy

Nagrody czy kary? Oto jest pytanie...


Każdy rodzic wcześniej czy później staje w obliczu dylematu: karać, nagradzać, a może jedno i drugie? Jaką metodę obrać i czy jest jedna właściwa? W milionie porad, które serwują nam publikacje poświęcone wychowaniu dziecka, lub o których słyszymy w telewizjach śniadaniowych, istnieje groźba realnego zagubienia. A przecież nie chodzi o to, by sprawę skomplikować, tylko by ją wyjaśnić. Warto zatem wyjść od zasadniczego pytania, czy karanie i nagradzanie dziecka ma sens i jeśli tak – to jak to robić umiejętnie? Zastanówmy się nad samą ideą wprowadzania systemu kar i nagród.
Trochę teorii
Kary i nagrody to narzędzia wywodzące się z behawioryzmu, zwanego inaczej teorią zachowania lub teorią bodźca i reakcji. Koncepcja ta zakłada, że każde zachowanie jest wyuczone i można je modyfikować za pomocą odpowiednio dobranych wzmocnień. Nagrody to wzmocnienia pozytywne, a kary – negatywne. We współczesnych modelach wychowawczych stawia się na te pierwsze.
Kij i marchewka, czyli praktyka a nie teoria
Czy wychowanie bez kar i nagród jest w ogóle możliwe? Każdy specjalista powie, że rozstrzygnięcie sporu nie jest łatwe i, co więcej, w pełni niemożliwe. Podjęcie decyzji o wprowadzaniu danej metody wychowawczej z reguły nie należy do procesów świadomych, lecz intuicyjnych, uzależnionych od takich wypadkowych, jak temperament dziecka, wyznawane przez rodzica wartości, dana sytuacja itp.
Specjaliści są w stanie przedstawić rodzicom naukowe podstawy wszystkich metod związanych z karaniem i nagradzaniem dziecka. Ostateczna decyzja, czy dany system okaże się właściwy, należy do rodziców, którzy i tak z reguły kierują się przede wszystkim własną intuicją.
Pozytywne wzmocnienia a dobro dzieci
Skuteczność nagród zależy od ich atrakcyjności, w czym tkwi największa trudność. Stosowanie metody nagradzania wymaga dużej świadomości potrzeb, zainteresowań oraz upodobań własnego dziecka. Nagrodą może być w zasadzie wszystko: czas spędzony wspólnie z rodzicem, nadanie jakiegoś przywileju, pochwała słowna, czy mniej zalecane – słodycze czy dostęp do urządzeń mobilnych, tj. telefonu, tabletu, laptopa. Najlepsze efekty przynosi łączenie pochwał z nagrodami innego typu.
Dlaczego nagrody są lepsze od kar? Bo nawiązują do pozytywnych zachowań dziecka, umacniają jego poczucie własnej wartości. Istotą nagradzania jest uznanie dotychczasowego postępowania dziecka i zachęcenie go do dalszych wysiłków. W praktyce, stosowanie pozytywnych wzmocnień bardzo często powoduje, że dzieci same sobie wyznaczają trudniejsze cele i obowiązki, motywują się do pracy nad sobą.

Zasady stosowania nagród
Aby nagrody były skuteczne, musimy się trzymać pewnych zasad przy ich stosowaniu: po pierwsze nagroda powinna być natychmiastowa, to znaczy, że nagradzamy dziecko od razu po tym, gdy zachowa się w sposób przez nas oczekiwany. Jeśli stosujemy nagrody, których nie jesteśmy w stanie zrealizować w każdej sytuacji, to najpierw nagrodźmy dziecko pochwałą i obiecajmy mu właściwą nagrodę, gdy to będzie możliwe. Pamiętajmy jednak, że musimy dotrzymać obietnicy! Jeśli tego nie zrobimy, nasza latorośl może poczuć się oszukana i przestanie się starać.
Po drugie – nagrody muszą być niezależne od naszego nastroju. Rodzice, którym doradzane jest pozytywne motywowanie dziecka, często zastanawiają się nad tym, czy w momencie gdy wycofają wzmocnienie, dziecko przestanie zachowywać się w sposób, na którym im zależy. Otóż nie. Celem nagradzania jest wyrobienie nawyku – kiedy zauważymy, że tak się stało u naszego dziecka, powoli stosujemy nagrodę nieregularnie. Czy nagrody mają jakieś wady? Ich nieumiejętne stosowanie, w tym również nadużywanie, może wykształcić u dziecka postawę roszczeniową.
Karanie, czyli brak gwarancji na poprawę zachowania
Jak rzecz się ma z karaniem, czyli przysłowiowym kijem? Kary są konsekwencją złego zachowania dziecka, które mają ograniczyć prawdopodobieństwo jego powtórzenia w przyszłości. Najczęściej rodzice stosują nagany słowne, krytykę, odebranie przywileju, zmuszenie do wykonania nielubianej czynności i niestety także kary cielesne. Doświadczeni specjaliści obserwują jednak, że kara raczej tłumi niż wygasza niepożądane zachowania u dzieci. Gdy dorosły znika z pola widzenia dziecka, hamulce znikają. Dlaczego tak się dzieje? Bo wzmocnienia negatywne nie niosą za sobą informacji o tym, czego oczekujemy od dziecka – uczą czego nie robić, a nie pokazują co robić w zamian.
Zasady stosowania kar
Kary często wymierzane są za nieprzestrzeganie zasad narzuconych odgórnie, których dzieci nie rozumieją i nie wiedzą dlaczego mają ich przestrzegać. W prosty sposób wyjaśnił to Janusz Korczak: "Wszystko co osiągnięte tresurą, naciskiem, przemocą jest nietrwałe, niepewne, zawodne". W sytuacji, gdy kary są podstawowym środkiem wychowawczym, mogą w niezaplanowany przez nas sposób, stać się nagrodą. Dlaczego? Priorytetem każdego dziecka jest zwrócenie na siebie uwagi rodzica. Jeśli ten zauważa swoją pociechę tylko wtedy, gdy dziecko zachowuje się w sposób wymagający interwencji w postaci kary, będzie ono powielać zachowanie, za które zostało ukarane. Zysk w postaci uwagi rodzica przewyższy koszt, jakim jest poniesienie kary. Jest też dobra wiadomość: nie zwracając uwagi na niepożądane zachowania, które pojawiły się po raz pierwszy, możemy nie dopuścić do ich ponownego wystąpienia.
Co więc robić, aby zwiększyć skuteczność kar, gdy zajdzie potrzeba ich zastosowania? Wymierzyć ją bezpośrednio po złym zachowaniu, kierując się właściwą oceną przewinienia, tak, aby nie uderzyć w godność dziecka. Zrobić to nie w złości, lecz z pozytywnym nastawieniem do dziecka, tłumacząc mu, za co karę ponosi.
Konsekwencje nie kary, czyli nazwijmy to jeszcze raz
Czy zatem karanie dzieci jest właściwe? Wydaje się, że powinny ponosić nie kary, a konsekwencje. Czym to się różni? Konsekwencja jest naturalnie powiązana z niepożądanym zachowaniem dziecka. Jeśli dziecko wylało sok, musi po sobie posprzątać. Jeśli nie zjadło obiadu, nie może zjeść deseru. Jeśli uderzyło kolegę/ siostrę/ brata musi zadośćuczynić (a nie tylko przeprosić!). Konsekwencje od kar różnią się również intencjami, które przypisujemy dziecku – karząc dziecko zakładamy, że zrobiło coś specjalnie. Konsekwencje wiążą się z podejściem, które Janusz Korczak ujął następująco: "Dziecko chce być dobre. Jeśli nie umie – naucz. Jeśli nie wie – wytłumacz. Jeśli nie może – pomóż".
Co powoduje, że konsekwencje są skuteczniejsze niż kary? Wyciągając konsekwencje jesteśmy pozytywnie do niego nastawieni, staramy się zrozumieć jego sytuację i zidentyfikować przyczyny złego zachowania, tłumaczymy mu, dlaczego musi ponieść konsekwencje. Tym samym dajemy mu wskazówki na przyszłość, jak powinno się zachować.

Artykuł pochodzi z: www.swps.pl/strefa-psyche

Scenariusz zajęć

Grupa wiekowa: 3,4, – latki
Temat kompleksowy: "Dbamy o zdrowie"
Temat zajęcia: Co wiemy o zdrowiu?
Cel ogólny:
• Promowanie zdrowego stylu życia
• Stwarzanie okazji do dokonywania przez dziecko stosownych do wieku wyborów zdrowotnych i zdaniu sobie sprawy z ich konsekwencji.

Cele operacyjne – Dziecko:
• zna zasady zdrowego odżywiania,
• rozumie potrzebę dbania o higienę całego ciała,
• rozumie konieczność dbania o higienę jamy ustnej i rąk
• wie, że aktywny wypoczynek służy zdrowiu,
• uważnie słucha wiersz: "Nasze zdrowie" B. Lewandowskiej
• aktywnie uczestniczy w zabawach ruchowych
• wykonuje prace współpracując z kolegami

Metody:
• podająca (pogadanka),
• aktywizująca,
• praktyczna,
• metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne

Formy pracy:
• praca zbiorowa,
• praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:
• przybory pomagające utrzymać czystość,
• tekst wiersza "Nasze zdrowie" B. Lewandowskiej,
• magnetofon,
• płyta CD z nagraniem "Szczotka, kubek, pasta",
• karty z rysunkami zdrowych produktów żywieniowych,
• Lizaki z kolorem czerwonym i zielonym
• Szablon postaci chłopca i dziewczynki

Przebieg zajęć

1. Powitanka – "Na dywanie już siadamy i zajęcia zaczynamy Cicho -sza, cicho-sza, cicho-sza"- dzieci mówią rymowankę z różnym natężeniem głosu.

2. Wysłuchanie wiersza: "Nasze zdrowie" B. Lewandowskiej.
Doktor rybka niech nam powie
Jak należy dbać o zdrowie!
Kto chce prosty być jak trzcina,
Gimnastyką dzień zaczyna!
Całe ciało myje co dzień
Pod prysznicem, w czystej wodzie.
Wie, że zęby białe czyste
Lubią szczotkę i dentystę!
Pije mleko, wie, że zdrowo
Chrupać marchew na surowo.
Kiedy kicha czysta chustka
Dobrze mu zasłania usta.
Chcesz, to zobacz, jak jeść jabłka
Na obrazku bez zarazków.
Rób tak samo, bo chcesz chyba
Tak zdrowy być jak ryba.
Rozmowa kierowana pytaniami nauczyciela:
- Kim był doktor w wierszu?
- Od czego powinniśmy zaczynać dzień?
- Co trzeba robić, aby być zdrowym?
- Jak Wy dbacie o swoje zdrowie?
- Co by było gdybyśmy się nie myli?
- Jakie przybory pomagają zachować nam czystość?


3. "Znam swoje ciało" – zabawa dydaktyczna wg metody Weroniki Sherborne – rozwijanie świadomości ciała.
- wysokie unoszenie kolan,
- bieg z unoszeniem kolan,
- czworakowanie,
- obroty w pozycji siedzącej,
- pełzanie,
- turlanie,
4. Zabawa Prawda/Fałsz- nauczyciel zadaje pytania dzieciom, które odpowiadają za pomocą podniesienia koloru zielony – prawda, czerwony-fałsz.
- Owoce i warzywa są niezdrowe?
- Należy pić dużo mleka?
- Słodycze dbają o nasze zęby?
- Nie wolno się dużo myć bo się rozpuścimy?
- Dzielimy się szczoteczką do zębów?
-
5. "Szczotka, pasta, kubek"" – zabawa ruchowa przy piosence.

6. "Zdrowisia i Niezdrowiś"- praca plastyczna. Dzieci wyklejają obrazkami produktów spożywczych postacie chłopca-produkty niezdrowe, dziewczynki – produkty zdrowe. Praca zbiorowa.
7. Ewaluacja: Przypomnienie o czym dzisiaj była mowa na zajęciach. Zapytanie dzieci czy podobały się zajęcia? Prośba o odpowiedź za pomocą miny (wesoła – podobały mi się, smutna – nie podobały mi się, neutralna – brak reakcji).
8. Podziękowanie za udział w zajęciach.